De VOC

 

De VOC staat voor de Verenigde Oost-Indische Compagnie. De VOC was een bedrijf dat handelde in specerijen en andere producten die moeilijk of gewoon niet te krijgen waren in Europa, zoals specerijen.

De VOC veroverde ook gebieden: kolonies. Dat is een gebied buiten het eigen land dat overgenomen werd.  Heel Indonesië zou een kolonie van de VOC en later van Nederland worden.

De taken van de VOC waren :

  • Georganiseerde handel drijven met Oost-Indië.
  • Het buitensluiten van andere Europese landen die ook handel wilde drijven met Oost-Indië.
  • Kleine handelsposten aan de kust van Oost-Indië bouwen om alle specerijen te verzamelen voordat ze op de boot gaan.

 

Jan Pieterszoon Coen

Jan Pieterszoon Coen was onderkoopman bij de VOC in december 1607. Hij vertrok voor zijn eerste reis naar Oost-Indië (Indonesië) aan boord van het schip de Hoorn. Het schip maakte deel uit van een vloot van 13 schepen. Het doel van het reis was om op Banda het handel in nootmuskaat en foelie te verkrijgen en in Molukken was het voor de kruidnagel.

Toen de Hollanders aankwamen op het eiland Banda  vluchtte de bevolking uit het buurt in angst voor de soldaten. Daarop gingen de leiders van de handelsvloot en een drietal mannen zonder soldaten naar de Bandanezen en zij werden vermoord. Daarna gingen de Hollanders op strooptocht, staken schepen in brand, plunderden huizen en vermoordden bewoners.

Uiteindelijk tekende Bandanezen het verdrag maar bleef het onrustig. Deze ervaring zou de houding van Coen ten opzichte van de Bandanezen bepalen. In 1614 ontving Jan het bericht dat hij werd benoemd tot directeur generaal Indië.  In 1617 werd Jan door de heren XVII  in Middelburg benoemd tot generaal.

 

In 1612 maakte Coen als opperkoopman en commandeur van twee schepen een tweede reis naar Indië. Toen hij in Bantam aankwam bleken Nederlanders vermoord te zijn en de pakhuizen met goederen verbrand. 

 

 

Gouverneur Generaal

Ondanks zijn ongezouten kritiek op alles en iedereen, inclusief de Heren XVII (de hoofden van de VOC), werd Coen in 1614 Directeur-Generaal, in Indië de hoogste functie onder de Gouverneur-Generaal.

Op 30 april 1618 bereikte Coen het bericht dat hij op 25 oktober 1617 door de Heren XVII benoemd was tot Gouverneur-Generaal. De zittende Gouverneur-Generaal werd teruggeroepen.

Een belangrijke doelstelling van Coen als Gouverneur-Generaal was de handel in nootmuskaat en foelie in handen krijgen. Die specerijen werden uitsluitend op de Banda eilanden geproduceerd. Hoewel de bevolking contracten met de VOC had afgesloten, leverde zij toch aan de Engelsen.

Coen koos voor een harde aanpak en verscheen in 1621 met een groot leger bij een van de Banda eilanden, Lontor. Het eiland werd met veel geweld  ingenomen. Dit is één van de zwartste bladzijden uit de geschiedenis van de VOC. Vele bewoners, zowel mannen, vrouwen als kinderen, werden gedood, dorpen platgebrand en schepen vernield. Honderden Bandanezen worden als slaven naar Batavia gebracht. Meer dan 40 van de belangrijkste Bandanezen worden gevangen genomen. Nadat er een complot tegen Coen was ontdekt werden zij hiervan beschuldigd. Zij werden langdurig gemarteld en uiteindelijk werd aan Japanse Samurai krijgers de opdracht gegeven hen te onthoofden. De hoofden werden op bamboespiezen gestoken. Slechts twee van hen wisten te ontsnappen.

Veel Compagnie-dienaren en ook de Heren XVII vonden deze handelswijze veel te ver gaan. Coen had de vrijwel ontvolkte Banda-eilanden nu wel onderworpen dus er werd niet teveel geklaagd.

Coen was streng voor zijn minderen en meedogenloos voor zijn tegenstanders. Hoewel hij in een weinig zachtzinnige periode van de geschiedenis leefde, was het geweld dat hij bereid was te gebruiken om zijn doelen te bereiken zelfs voor veel mensen uit die tijd te veel. Voor Coen was succes in de handel eigenlijk alleen mogelijk met het gebruik van veel geweld. Er wordt dan ook nog altijd gediscussieerd over zijn standbeeld in Hoorn. Moet dit verwijderd worden of niet?

 

Bron: De VOC site.

Het beeld van Coen in Hoorn. Op de rechter foto is te zien hoe het beeld met het woord 'genocide' is besmeurd. Dit woord betekend 'volkerenmoord'.

Maak jouw eigen website met JouwWeb